Ενώ οι προηγούμενες οδηγίες από το American Heart Association (AHA) είχαν εξετάσει πώς η διατροφή, η σωματική δραστηριότητα και ο έλεγχος του βάρους μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της υπέρτασης, μια νέα οδηγία του AHA επικεντρώνεται στην υπέρταση που σχετίζεται με την παχυσαρκία.
Το έγγραφο, το οποίο δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο στις 20 Σεπτεμβρίου στο περιοδικό Hypertension, εντοπίζει επίσης τα κενά που υπάρχουν στις γνώσει μας και προτείνει μελλοντικές ερευνητικές κατευθύνσεις.
Δεδομένου ότι η παχυσαρκία είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για υπέρταση και η υπέρταση είναι ένας από τους μεγαλύτερους (αν όχι ο μεγαλύτερος) παράγοντες κινδύνου για τις περισσότερες καρδιαγγειακές παθήσεις, θεωρήθηκε σημαντικό οι οδηγίες να εσταιατούν σε στρατηγικές μείωσης του βάρους και να κοινοποιήσουν τι είναι γνωστό για τις επιλογές θεραπείας που υπάρχουν για την υπέρταση της παχυσαρκίας.
Οι φαρμακευτικές και οι χειρουργικές στρατηγικές μπορεί να βοηθήσουν στη μακροπρόθεσμη βελτίωση του βάρους και της αρτηριακής πίεσης, επιπρόσθετα από την υγιεινή διατροφή και φυσική δραστηριότητα.
Συχνά δεν χορηγούνται φάρμακα ή δεν γίνονται μεταβολικές χειρουργικές επεμβάσεις μέχρις ότου τελικά να υπάρξει βλάβη οργάνων -στόχων, όπως καρδιακή βλάβη ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Ωστόσο, ενεργώντας νωρίτερα, μπορεί να είμαστε σε θέση να αποτρέψουμε αυτές τις επιπλοκές. Γνωρίζουμε ότι οι πιο επιθετικές θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας ή της μεταβολικής χειρουργικής, δεν χρησιμοποιούνται σωστά. Αντιμετωπίζουμε το δευτερογενές πρόβλημα (δηλαδή την υπέρταση ή τον διαβήτη), αλλά δεν αντιμετωπίζουμε την επιθετική αιτία δηλαδή την παχυσαρκία όσο επιθετικά θα έπρεπε.
Ένα πολύ σημαντικό ζήτημα είναι το πώς να αντιμετωπιστεί καλύτερα η παχυσαρκία μεταξύ παιδιών και εφήβων για να μειωθεί ο κίνδυνος υπέρτασης και άλλων συναφών επιπλοκών.
Η απώλεια 5% έως 10% του σωματικού βάρους μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης άνω των 5 mmHg και μείωση της διαστολικής αρτηριακής πίεσης κατά 4 mm Hg, όπως αναφέρουν οι οδηγίες. Η απώλεια 10 kg μπορεί να μειώσει τη συστολική αρτηριακή πίεση κατά 5-20 mmHg.
Για τη διαχείριση του βάρους, τον έλεγχο της υπέρτασης και τη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων, οι κατευθυντήριες γραμμές συνιστούν τη μεσογειακή διατροφή ή τη δίαιτα για τη διακοπή της υπέρτασης (DASH), η οποία δίνει έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, τους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους, με μέτρια πρόσληψη ψάρια, θαλασσινά, πουλερικά και γαλακτοκομικά και χαμηλή πρόσληψη κόκκινων και επεξεργασμένων κρεάτων και γλυκών. Η μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει επίσης ελαιόλαδο και μέτρια κατανάλωση (κυρίως κόκκινου) κρασιού.
Η επίδραση της διαλείπουσας νηστείας στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης δεν είναι σαφής, σημειώνει η δήλωση.
Προσθέτει ότι, συνήθως, 150-225 λεπτά και 225-420 λεπτά σωματικής δραστηριότητας την εβδομάδα μπορούν να προκαλέσουν απώλεια βάρους 2-3 κιλών ή 5-7,5 κιλών αντίστοιχα, και 200-300 λεπτά σωματικής άσκησης την εβδομάδα χρειάζονται για τη διατήρηση αυτής της απώλειας βάρους.
Συνεπώς, η επιτυχής συντήρηση απώλειας βάρους με την πάροδο των ετών απαιτεί τακτικά υψηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας και περιορισμένο χρόνο καθιστικής ζωής, συχνή παρακολούθηση του βάρους και υψηλά επίπεδα διαιτητικής συγκράτησης. Από την άλλη πλευρά είναι γνωστό ότι η ανάκτηση του βάρους είναι πολύ συχνή.
Άλλες επιλογές για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και της υπέρτασης
Οι φαρμακοθεραπείες απώλειας βάρους και η μεταβολική χειρουργική είναι άλλες επιλογές για τη θεραπεία της παχυσαρκίας και υπέρτασης.
Η δήλωση αναφέρει ότι τέσσερα φάρμακα έχουν εγκριθεί από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για μακροχρόνια απώλεια βάρους:
ορλιστάτη (Xenical),
φαιντερμίνη/τοπιραμάτη (Qsymia),
ναλτρεξόνη/βουπροπιόνη (Contrave)
λιραγλουτίδη 3,0 mg (Saxenda).
Στις 4 Ιουνίου, ο FDA ενέκρινε ένα πέμπτο φάρμακο, τη σεμαγλουτίδη (Ozempic).
Οι μακροπρόθεσμες επιδράσεις των φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας στην αρτηριακή πίεση είναι ανάμεικτες.
Ωστόσο, τα ποσοστά συνταγογράφησης για αυτά τα φάρμακα παραμένουν χαμηλά, πιθανώς λόγω της περιορισμένης ασφαλιστικής κάλυψης και των χαμηλών επιπέδων κλινικής εμπειρίας στη θεραπεία της παχυσαρκίας.
Η μεταβολική χειρουργική θα μπορούσε να είναι μια επιλογή απώλειας βάρους για ορισμένους ασθενείς και σχετίζεται με μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Βιβλιογραφία
Michael E. Hall, et al. Weight-Loss Strategies for Prevention and Treatment of Hypertension: A Scientific Statement From the American Heart Association. Hypertension. 2021;78:00–00.