Νέα μελέτη δείχνει ότι οι SGLT2 αναστολείς μειώνουν την πίεση και τον αριθμό των αντιυπερτασικών φαρμάκων – ιδιαίτερα σε ανθεκτική υπέρταση
🩺 Εισαγωγή: Ένα φάρμακο για τον διαβήτη με πολλαπλά οφέλη
Οι αναστολείς του συμμεταφορέα νατρίου-γλυκόζης τύπου 2 (SGLT2 inhibitors), όπως η δαπαγλιφλοζίνη, η εμπαγλιφλοζίνη και η ερτουγλιφλοζίνη, χρησιμοποιούνται ευρέως για τη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.
Πέρα από τη ρύθμιση του σακχάρου, έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικοί στη μείωση καρδιαγγειακών συμβαμάτων, στην πρόληψη καρδιακής ανεπάρκειας και στην επιβράδυνση της εξέλιξης της χρόνιας νεφρικής νόσου.
Όμως, μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Hypertension (Νοέμβριος 2024) αποκαλύπτει και κάτι ακόμα:
Οι SGLT-2 αναστολείς μειώνουν ουσιαστικά την αρτηριακή πίεση, ειδικά σε ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση.
🔬 Η Μελέτη: 13.000 ασθενείς υπό αγωγή για υπέρταση
Η ερευνητική ομάδα του An J et al. ανέλυσε δεδομένα από περίπου 13.000 ενήλικες του συστήματος Kaiser Permanente Southern California, οι οποίοι ήδη λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή για υπέρταση και ξεκίνησαν SGLT2 αναστολέα για τον διαβήτη.
Στόχος της μελέτης ήταν να εκτιμηθεί:
-
Η μεταβολή της αρτηριακής πίεσης μετά την έναρξη SGLT2.
-
Η μεταβολή του αριθμού αντιυπερτασικών φαρμάκων που απαιτούνταν.
📊 Αποτελέσματα: Μείωση πίεσης και φαρμάκων
| Μεταβλητή | Πριν την έναρξη SGLT2 | Μετά την έναρξη SGLT2 | Διαφορά |
|---|---|---|---|
| Μέση συστολική πίεση | — | ↓ 5 mmHg | Μείωση |
| Μέση διαστολική πίεση | — | ↓ 3 mmHg | Μείωση |
| Επίτευξη στόχου <130/80 mmHg | — | ↑ +13% | Βελτίωση |
| Χρήση αντιυπερτασικών φαρμάκων | — | ↓ 1/3 των ασθενών | Λιγότερα φάρμακα |
Εντυπωσιακά, σχεδόν οι μισοί ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση χρειάστηκαν λιγότερα αντιυπερτασικά φάρμακα μετά την έναρξη θεραπείας με SGLT-2.
💡 Μηχανισμοί μείωσης της πίεσης
Οι SGLT2 αναστολείς δεν είναι κλασικά αντιυπερτασικά, αλλά επιδρούν στην πίεση μέσω πολλαπλών μηχανισμών:
| Μηχανισμός | Επίδραση |
|---|---|
| Ήπια διούρηση (νατριούρηση) | Μειώνει τον όγκο του αίματος και την καρδιακή προφόρτιση |
| Μείωση σωματικού βάρους | Κάθε 3–4 kg απώλειας μειώνει την πίεση κατά 3–5 mmHg |
| Μείωση συμπαθητικής δραστηριότητας | Ομαλοποιεί τη λειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος |
| Βελτίωση ενδοθηλιακής λειτουργίας | Προάγει αγγειοδιαστολή και μειώνει την αρτηριακή αντίσταση |
Αυτές οι επιδράσεις είναι σωρευτικές και εξηγούν γιατί η πτώση της πίεσης με SGLT2 είναι συγκρίσιμη με αυτή νέων αντιυπερτασικών φαρμάκων, όπως ο απροσιτεντάνης ή τη νεφρική απονεύρωση.
🧠 Σημαντικό εύρημα: Μεγαλύτερο όφελος στην ανθεκτική υπέρταση
Οι ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση (δηλαδή πίεση >140/90 mmHg παρά τη λήψη ≥3 φαρμάκων) είχαν ακόμα μεγαλύτερη μείωση της πίεσης μετά την έναρξη SGLT2.
Αυτό υποδηλώνει ότι τα φάρμακα αυτά μπορούν να λειτουργήσουν ως προσθήκη (“add-on therapy”) σε δύσκολα ρυθμιζόμενους υπερτασικούς ασθενείς, ειδικά αν συνυπάρχει διαβήτης ή νεφρική νόσος.
💬 Σχόλιο
Αυτό που βλέπω στην κλινική πράξη επιβεβαιώνεται και στη μελέτη: οι SGLT2 αναστολείς μειώνουν την πίεση με φυσικό τρόπο και επιτρέπουν σε πολλούς ασθενείς να περιορίσουν τα υπόλοιπα φάρμακά τους.
Ιδιαίτερα στους ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση, το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό.
Το μέγεθος της μείωσης είναι συγκρίσιμο με άλλες επεμβατικές θεραπείες και προτείνει τη συχνότερη χρήση SGLT2 σε υπερτασικούς διαβητικούς ασθενείς.
🩸 Κλινική σημασία – Πρακτικά συμπεράσματα
-
Οι SGLT2 αναστολείς έχουν μέτρια αλλά σημαντική αντιυπερτασική δράση (−5/−3 mmHg).
-
Αυξάνουν την πιθανότητα επίτευξης στόχου <130/80 mmHg.
-
Επιτρέπουν τη μείωση άλλων αντιυπερτασικών φαρμάκων σε σημαντικό ποσοστό ασθενών.
-
Είναι ιδιαίτερα ωφέλιμοι σε ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση + διαβήτη τύπου 2.
🧩 Πρέπει να θεωρούνται αντιυπερτασικά;
Αν και οι SGLT2 αναστολείς δεν έχουν επίσημη ένδειξη για υπέρταση, τα δεδομένα δείχνουν ότι έχουν πραγματική αντιυπερτασική επίδραση.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι στο μέλλον:
-
θα αναγνωριστούν ως συμπληρωματικά αντιυπερτασικά,
-
ειδικά για ανθεκτική υπέρταση,
-
και θα ενταχθούν σε κατευθυντήριες οδηγίες ως θεραπεία πολλαπλού οφέλους (πίεση, καρδιά, νεφρά, μεταβολισμός).
❓ FAQs – Συχνές Ερωτήσεις
1. Οι SGLT-2 αναστολείς είναι επίσημα αντιυπερτασικά;
Όχι ακόμη, αλλά έχουν αποδεδειγμένη δράση στη μείωση της πίεσης.
2. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ασθενείς χωρίς διαβήτη;
Ναι, εφόσον υπάρχει καρδιακή ανεπάρκεια ή χρόνια νεφρική νόσος, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες (DAPA-HF, EMPEROR).
3. Πόσο μειώνουν την πίεση;
Κατά μέσο όρο 5/3 mmHg, περισσότερο σε ανθεκτική υπέρταση.
4. Μπορούν να αντικαταστήσουν τα κλασικά αντιυπερτασικά;
Όχι, αλλά μπορούν να συμπληρώσουν τη θεραπεία, μειώνοντας τον αριθμό των φαρμάκων.
5. Ποιοι επωφελούνται περισσότερο;
Ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση, διαβήτη τύπου 2, και καρδιονεφρική νόσο.
🧠 Συμπέρασμα
Οι SGLT2 αναστολείς ανοίγουν ένα νέο κεφάλαιο στη θεραπεία της υπέρτασης.]
Δεν είναι μόνο φάρμακα για τον διαβήτη, αλλά πολυλειτουργικοί παράγοντες που μειώνουν την πίεση, προστατεύουν την καρδιά και βελτιώνουν τη νεφρική λειτουργία.
Ίσως στο μέλλον, να μην αναρωτιόμαστε “αν” είναι αντιυπερτασικά, αλλά “πόσο σημαντικά” είναι στη συνολική στρατηγική ρύθμισης της πίεσης.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Παθολόγος Ηρακλής Αβραμόπουλος
Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Υγεία
📚 Βιβλιογραφική Αναφορά
An J et al. Blood pressure reduction and changes in antihypertensive medication use among patients with hypertension who initiated sodium-glucose cotransporter-2 inhibitors. J Clin Hypertens (Greenwich). 2024 Nov; 26:1318.