Τα τελευταία χρόνια δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη συνύπαρξη πολλαπλών και αλληλοσυσχετιζόμενων
μεταβολικών διαταραχών και διατυπώθηκαν σαφή κριτήρια που αποσκοπούν στην έγκαιρη
διάγνωση και κατάλληλη αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου. Έχει διατυπωθεί η
άποψη ότι ο κοινός υποκείμενος παθοφυσιολογικός μηχανισμός αυτών των διαταραχών
είναι η αντίσταση των περιφερικών ιστών στη δράση της ινσουλίνης και για αυτό το
λόγο το σύνδρομο αυτό ονομάζεται επίσης ''σύνδρομο αντίστασης στη δράση της ινσουλίνης''.
Οι ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο είναι άτομα υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση
σακχαρώδη διαβήτη και καρδιαγγειακής νόσου. Πρόσφατα δεδομένα από τη διεθνή βιβλιογραφία,
αλλά και στοιχεία από τον ελληνικό πληθυσμό δείχνουν ότι η επίπτωση του μεταβολικού
συνδρόμου είναι υψηλή σε όλους τους πληθυσμούς. Η υγιεινοδιαιτητική αγωγή (μείωση
του σωματικού βάρους και σωματική άσκηση) έχει καθοριστική σημασία για την αντιμετώπιση
του μεταβολικού συνδρόμου. Πράγματι, μελέτες έδειξαν ότι η αλλαγή του τρόπου ζωής
σε άτομα με διαταραχές του μεταβολισμού των υδατανθράκων έχει ως αποτέλεσμα σημαντική
μείωση της πιθανότητας εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη. Επιπρόσθετα, για την επιτυχή
αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου καθοριστική σημασία έχει η θεραπεία των διαταραχών
του μεταβολισμού των λιπιδίων και η επίτευξη των στόχων της υπολιπιδαιμικής αγωγής
(LDL χοληστερόλη <130 mg/dl, non HDL χοληστερόλη <160 mg/dl σε άτομα με τριγλυκερίδια
>200 mg/dl και HDL χοληστερόλη >40 mg/dl) Οι στατίνες είναι τα φάρμακα πρώτης
επιλογής σε ασθενείς με LDL CHOL>130 mg/dl. Η χορήγηση σχετικά υψηλών δόσεων
στατινών σε άτομα με υπερτριγλυκεριδαιμία έχει ως αποτέλεσμα μία παράλληλη σημαντική
μείωση των τριγλυκεριδίων του ορού. Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι οι φιμπράτες
είναι χρήσιμα φάρμακα σε ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο που δεν έχουν αυξημένα
επίπεδα LDL CHOL αλλά εμφανίζουν υπερτριγλυκεριδαιμία σε συνδυασμό με μειωμένα επίπεδα
HDL CHOL.
Επιπρόσθετα, σε ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο έχει ιδιαίτερη σημασία η αντιμετώπιση
της υπέρτασης με στόχο τη μείωση της αρτηριακής πίεσης <140/90 mmHg. Για την
επίτευξη των στόχων της αντιϋπερτασικής αγωγής απαιτείται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων
η χορήγηση συνδυασμού αντιϋπερτασικών φαρμάκων. Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι ορισμένα
φάρμακα (κυρίως οι κλασσικοί β-αποκλειστές και τα διουρητικά σε υψηλές δόσεις) έχουν
δυσμενείς μεταβολικές επιδράσεις και μπορεί να επιδεινώνουν τις διαταραχές του μεταβολισμού
των υδατανθράκων και λιπιδίων που χαρακτηρίζουν το μεταβολικό σύνδρομο. Αντίθετα,
φάρμακα που παρεμβαίνουν στον άξονα ρενίνης-αγγειοτασίνης-αλδοστερόνης ασκούν ευνοϊκή
επίδραση στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και σε κλινικές μελέτες φαίνεται ότι μειώνουν
την πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη.
Η χορήγηση φαρμάκων που βελτιώνουν την ευαισθησία των περιφερικών ιστών στη δράση
της ινσουλίνης (διγουανίδια, γλιταζόνες) μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τις μεταβολικές
διαταραχές των ασθενών με μεταβολικό σύνδρομο. Ωστόσο, αυτά τα φάρμακα σήμερα χρησιμοποιούνται
μόνο σε διαβητικούς ασθενείς, αν και είναι πολύ πιθανό ότι στο άμεσο μέλλον οι γλιταζόνες
θα χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση μη διαβητικών ασθενών με μεταβολικό σύνδρομο.
|